در سومین سالگرد تسلط طالبان، فمنا به همراه ۳۱ سازمان حقوق بشر منطقهای و بینالمللی و تعدادی از روزنامهنگاران و فعالان، با انتشار بیانیهای با زنان افغانستان اعلام همبستگی کردند. برغم سرکوب شدید، زنان افغانستان همچنان شجاعانه برای حقوق و آزادیهای خود مبارزه میکنند. ما از جامعه بینالمللی میخواهیم که از مبارزه آنان حمایت کنند، رژیم طالبان را به رسمیت نشناسند، رفتارشان با زنان را آپارتاید جنسیتی اعلام کنند، و طالبان را بهخاطر آزار جنسیتی پاسخگو کرده و صدای زنان افغانستان را در پلتفرمها و مجامع مهم تقویت کنند.
متن این بیانیه را در زیر میخوانید.
***
« … مواجهه با تفنگهای طالبان و فریاد زدن بر سرشان، احساس فوقالعاده خاصی بود. شجاعت را در میان درد، ناامیدی و ترس یافتم. ما {زنان معترض} یکدیگر را شخصا نمیشناختیم، اما در عزم خود برای مقابله با بیعدالتیهایی که کشور و مردم ما را رنج میداد، همصدا بودیم. به همین دلیل است که این جنبش خودجوش است و من بخشی از آن هستم.» نیره کوهستانی، زن معترض افغان
امروز سه سال از تسلط ننگین طالبان بر افغانستان و پسروی رنجافزای کشور میگذرد. حکمرانی طالبان، افغانستان را به بحران عمیقتر و پیچیده بشردوستانه فرو برده است که در حال حاضر بیش از ۲۴ میلیون نفر نیازمند کمکهای بشردوستانه هستند. عقبگرد حقوق اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی بر همه جامعه تأثیر گذاشته است، اما تاثیر آن بر زنان و دختران بسیار فراتر بوده و شرایط آنها از بدترینها در سرتاسر جهان است. در سه سال گذشته، طالبان بیش از ۱۰۰ فرمان صادر کرده است که طیف کاملی از حقوق زنان و دختران را نقض، و آنها را از انسان بودن محروم میکند، و به یک نظام آپارتاید جنسیتی منجر شده است.
ازجمله شرمآورترین ترین اقدامات سیاسی طالبان، ممنوعیت تحصیلات متوسطه و بالاتر برای دختران و زنان است که بیش از پیش آنها را در معرض بهرهکشی و استثمار قرار میدهد و از فرصتهای معیشت و استقلال آنها میکاهد.
آزادی رفتوآمد زنان بهدلیل سیاست ولایت مردانه طالبان بهشدت محدود شده است. فرصتهای شغلی به دلیل فرمان طالبان مبنی بر ممنوعیت استخدام زنان از دست رفته است، اشتغال زنان فقط در بخشهای محدودی مانند بهداشت و آموزش ابتدایی مجاز است، و اشتغال زنان در سازمانهای غیردولتی ممنوع است که به طرز چشمگیری فرصتهای مشارکت معنادار آنها را در زندگی اجتماعی و سیاسی از بین میبرد. بحران بشردوستانه، بدتر شدن وضعیت اقتصادی، و حذف زنان و دختران از عرصه عمومی، دختران افغان را بیشتر در معرض خطر ازدواج کودکان قرار داده است، چراکه شمار بزرگتری از والدین با هدف فرار از تنگدستی و گرسنگی، دختران خردسال خود را در ازای دریافت مهریه به ازدواج دیگران درمیآورند. برچیده شدن نظام قضایی و نبود راهحلهای حقوقی برای زنانی که با خشونت خانگی مواجه هستند منجر به افزایش مشکلات مربوط به سلامت روان و خودکشی در میان زنان شده است؛ این خود نشاندهنده مخالفت طالبان با ابتداییترین خدماتی است که تندرستی زنان را تضمین میکند.
اما سرکوب بیسابقه زنان توسط طالبان فقط یک سویه ماجرا است. در سه سال گذشته، زنان افغانستان سرسختانه در مقابل این سرکوب ایستادگی کرده و چشمانداز طالبان برای افغانستان را به چالش کشیدهاند. آنها شجاعانه حقوق خود را مطالبه و علیه تلاشهای طالبان برای به عقب راندن کشور مبارزه کردهاند، در حالی که جامعه بینالمللی تا حد زیادی این زنان را در نبردشان با طالبان رها کرده است.
زنان افغانستان برای ابطال فرمانهای سرکوبگرانه طالبان، اطمینان از بازگشت دخترانشان به مدرسه، بازپسگیری طیف کامل حقوق خود و دستیابی به صلح فراگیر در سراسر کشور مبارزه میکنند. آنها به دنبال مشارکت معنادار در شکل دادن به آینده افغانستان هستند و این بهشدت در تضاد با دیدگاه سرکوبگرانه طالبان است که توسط حاکمیتی سرتاسر مردانه با اکثریت پشتون اعمال میشود. زنان افغان جامعهای آزاد، گشوده، فراگیر و مترقی را برای کشور خود متصور هستند.
در این روز ما مقاومت زنان افغان را ارج مینهیم و ایستادگیشان را گواهی بر شجاعت و تلاش آنان میدانیم. ما از مطالبه زنان افغانستان از ذینفعان بینالمللی، مدافعان حقوق بشر و کنشگران فمینیست برای همبستگی با آنان در مسیر طولانی به سوی عدالت حمایت میکنیم.
ما از جامعه مدنی، سازمانهای همفکر و افراد میخواهیم که با زنان افغان اعلام همبستگی کنند. ما از سازمان ملل و دولتها میخواهیم تا:
از به رسمیت شناختن طالبان به عنوان دولت رسمی افغانستان خودداری کنید: برغم افزایش درخواستها برای به رسمیت شناخته شدن رسمی خود، طالبان همچنان در برآوردن مطالبات بینالمللی برای ایجاد دولت فراگیر و لغو سیاستهایی که حقوق افغانها، به ویژه زنان را نقض میکند، کوتاهی کردهاند. جامعه بینالمللی باید با امتناع از به رسمیت شناختن رژیمی که همچنان افغانها، به ویژه زنان و اقلیتها را به هراس میاندازد، به استانداردهای حقوق بشری پایبند بماند.
فراگیری معنادار را تضمین کنید: شمول و حضور واقعی زنان افغان در تمامی بحثهای مربوط به آینده کشورشان، مانند مذاکرات دوحه، باید تضمین شود. نمایندگی نمادین و جلسات حاشیهای کافی نیست.
طالبان را برای آزار و شکنجه جنسیتی و آپارتاید جنسیتی مسئول و پاسخگو کنید: سازمان ملل باید طبق مطالبه کنشگران زن افغان، طالبان را برای اقدام به آزار و شکنجه جنسیتی پاسخگو کند، رفتار آنها با زنان را آپارتاید جنسیتی بداند و در عین حال از مسئولیت و پاسخگویی مرتکبان اطمینان حاصل کند.
از جنبشهای زنان حمایت کنید: باید صدای زنان افغان تقویت، و در مجامع جهانی، از آنها حمایت سیاسی شود.
حمایت مالی و لجستیکی فراهم کنید: حمایت انعطافپذیر و طولانیمدت به ابتکارات زنان محلی ارائه دهید تا تلاشهای آنان برای دفاع از حقوق بشر پایدار بماند.
امضاکنندگان سازمانی
- ACSFo
- Actions in the Mediterranean
- Afghan Women Justice Movement
- Afghanistan Women’s Revolution Movement
- Banat of Line
- Bent El Nile
- Bihryat
- CEWLA
- Collaborative for Peace in Sudan
- Digital Democracy Now
- Doria Feminist Fund
- Farkhunda News
- FEMALE
- Female Journalists Network,Sudan
- FSJO
- HalTek
- Human Security Initiative Org
- IKWRO (Iranian and Kurdish Women’s Right Organisation)
- Iniciativa Mesoamericana de Mujeres Defensoras de Derechos Humanos (IM-Defensoras)
- International Action Network for Gender Equity & Law (IANGEL)
- Kabul Research And Development Organization
- New Thought Movement of Protesting Women
- Qarar Foundation for Media and Development
- Salam for Democracy and Human Rights
- South Asian Women’s Community Centre (SAWCC), Montreal, Canada
- Syrian Female Journalists Network
- Syrian Feminist Lobby
- Takatoat
- United for Iran
- Warshe Team
- Women for Women’s Human Rights
- Women’s Movement Towards Freedom
امضاکنندگان فردی
1. Christine El Rayess, Freelance Interpreter
2. Ebtesam Alsaegh, SALAM DHR
3. Ensaf Nasr, Syrina Feminist Lobby
4. Fariha Easar, Human Rights Defender and Social Activist
5. Fatema D. Ahmadi, Human Rights Activist
6. Joelle Santos, International Action Network for Gender Equity and Law (IANGEL), Communications and Programs Manager
7. Lima Anwari, Human Rights Advocate
8. Nisreen Tabari, Kayan
9. Noura Ghazi, Nophotozone, Director
10. Noushin Keshavarznia, Women’s Rights Activist
11. Peter Behravesh
12. Sawssan Abou-Zahr, Journalist
13. Souad Souilem, FEMALE, Editor